Anlaşmalı boşanma davası, Türk Medeni Kanunu’nun en fazla uygulanan hükümlerinden biridir. Genel olarak boşanma davalarının %90′ını anlaşmalı boşanma davaları oluşturmaktadır.

Anlaşmalı boşanma davası çiftlerin boşanma ve boşanmanın sonuçları konusunda anlaşmalarından doğmuştur.

Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesini sağlayan hüküm kanunlaştırılmadan önce, eşler anlaşmadan yani çekişmeli bir şekilde, şiddetli geçimsizlik sebebi ile boşanma davası için mahkemeye başvuruyorlardı. Mahkemede gösterdikleri ikişer tanık tarafların bu durumuna şahitlik ediyordu. Böylece boşanma işlemi gerçekleşmiş oluyordu. Bu durum, yargılamanın uzamasına, karmaşıklaşmasına, tarafların uzlaşamamasına ve hukuk anlayışının zedelenmesine yol açıyordu.

Anlaşmalı boşanma koşulları kanun tarafından, tarafların evliliği anlaşmalı sonlandırabilmeleri için yerine getirmelerine hükmettiği kurallardır. Buna göre eşlerin anlaşmalı boşanabilmeleri için yapmaları gereken unsurlar aşağıdaki gibidir:

Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için evlilik birliğinin 1 yılını doldurmuş olması şarttır. Yani 1 yıldan önce eşler her konuda anlaşmış olsa dahi anlaşmalı boşanmanın gerçekleşmesi söz konusu olamaz.

Anlaşmalı boşanmanın söz konusu olması için, eşler boşanmanın tüm hukuki konularında anlaşmış olmalılar ve bu durumun yazılı bir şekilde belgelenmiş olması gerekir. Bu yazılı belge, “Anlaşmalı Boşanma Protokolü” olarak isimlendirilir.

Anlaşmalı boşanma protokolü içerisinde taraflar, çocuğun velayetinin kimde olacağı, evlilik içerisinde edinilmiş malların nasıl paylaşılacağı, boşanmaya ilişkin tarafların tazminat veya nafaka isteklerinin olup olmadığı gibi konularda anlaşma içerisinde olduklarını beyan etmeleri gerekir.

Anlaşmalı boşanmalarda davaya katılma Medeni Kanun tarafından hükmedilen anlaşmalı boşanma koşuludur. Taraflar ister boşanma avukatı ile isterlerse kendileri davayı yürütüyor olsunlar, her iki durumda da boşanma davasına katılmak zorundadırlar.

• Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşmesi için en önemli kural, her iki eşin de boşanmayı istemesidir.
• Boşanmak isteyen çiftlerin varsa çocuklarının hangi tarafta kalacağı konusunda anlaşma sağlanmalıdır. Buna karar verirken, çocuğun geleceği göz önünde bulundurulmalıdır.
• Çocukların kimde kalacağı kararlaştırıldıktan sonra yapılması gereken, diğer eşin çocukların geçimi için yapacağı katkıyı belirlemektir.
• Bundan sonraki aşama ise ihtiyacı olan eşin yaşı, ekonomik-sosyal durumu, eğitim seviyesi, tekrar evlenme ihtimali, mal varlığı, çalışıp çalışmadığı da dikkate alınarak yoksulluk nafakası belirlenmelidir.
• Son olarak evlilik içinde edinilen mal varlıkları ile ziynet eşyaları, ev eşyalarının paylaşılması ve kusuru daha az olan eşe ödenecek tazminat konusunun ne kadar olacağı belirlenmelidir.