Döviz Cinsinden Yapılan Sözleşmelerin TL'ye Çevrilmesi

Ülkemizin son zamanlarda ekonomik olarak içinde bulunduğu zor durumdan çıkması için bazı önemli kararlar alınmıştır. Bunlardan birisi de döviz kurunun öngörülemeyecek seviyelere çıkması karşısında sözleşmelerin döviz cinsinden veya dövize endeksli yapılamayacağı ve daha önce yapılan döviz cinsinden sözleşmelerin TL’ye çevrilmesinin zorunlu tutulmasıdır. Borçlar hukukunda sözleşme serbestisi gereği sözleşmenin taraflarının edim olarak yabancı ülke parasını kararlaştırabilirdi. Sözleşme serbestisinin istisnası olan bu karar Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Ek Madde 8’de. 06.11 2018 tarihli resmi gazetede yayınlanan bu tebliğe göre döviz cinsinden yapılamayacak sözleşmeler şunlardır;

 

  1. Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri, serbest bölgeler dahil yurt içinde bulunan gayrimenkul satış ve kira sözleşmeleri,
  2. Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri yurt dışında ifa edilecekler dışında iş sözleşmeleri,
  3. Türkiye’de yerleşik kişilerin, kendi aralarında akdedecekleri Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişilerin taraf oldukları hizmet sözleşmeleri, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında yapılan hizmet sözleşmeleri, Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışında gerçekleştirecekleri faaliyetler kapsamında yapılan hizmet sözleşmeleri dışındaki hizmet sözleşmeleri,
  4. Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri, gemilerin inşası, tamiri ve bakımı dışında kalan eser sözleşmeleri
  5. Döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yapılamayan sözleşmeler için düzenlenecek çek, bono, senet gibi kıymetli evraklar

Döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacaktır.

Türk Parasını Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’de Türkiye’de yerleşik ( ikametgâhı Türkiye’de olan gerçek ve tüzel kişiler ile Türkiye’de bir takvim yılı içerisinde 6 aydan fazla oturanlar Türkiye’de yerleşik sayılır.) olanlar arasında yapılamayacağı belirtilmiş, yabancılara muafiyet tanınmıştır. Bir tarafın yabancı olması muafiyet için yeterlidir.

Tebliğin resmi gazetede yayınlanmasından(06.11.2018) önce döviz cinsinden veya dövize endeksli yapılan sözleşmelerin 30 günlük süre içerisinde TL’ye çevrilmesi zorunludur. Bu süre zarfında sözleşmenin TL’ye çevrilmemesi halinde taraflara 55.000 TL’ye kadar para cezası verilecektir. TL’ye çevrilmede tarafların öncelikle mutabakata varması aranacak, mutabakata varılamaması halinde hangi tarihteki kurun esas alınacağı ise 2 Ocak 2018 tarihi baz alınarak şöyle bir ayrım yapılmıştır. 2 Ocak 2018 tarihinden önceki sözleşmelerde 02.01.2018 tarihindeki Merkez Bankası efektif satış kuru esas alınacaktır. Bu da dolar için 3.77’dir. 02.01.2018 tarihinden sonra yapılan sözleşmelere ise sözleşmenin yapıldığı tarihteki kur esas alınarak yenilenecektir. Söz konusu tutarlar sözleşmenin yenileme dönemine kadar uygulanacak, yenileme döneminde tekrar tespit edilecek tutarlar ise Türkiye İstatistik Kurumu’nun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı geçemeyecektir.

SON MAKALELER