Ülkemizde ki imara aykırı yapıların %50’nin üzerinde olduğu, bununda yaklaşık olarak 13 milyon bağımsız bölüme tekabül ettiği hesap edilmiştir.
Bu kapsamda yapılan yasal düzenleme ile daha çok dar gelir mensubu vatandaşların kullandığı bu imara aykırı yapıların kayıt altına alınması ve vatandaş ile devlet arasında bir barışın sağlanması hedeflenmiştir.
Nitekim 6 Haziran 18 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığını ve Maliye Bakanlığınca müştereken hazırlanan Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslara ilişkin tebliğ resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve başvurular başlamıştır.
Başvuru ve Ödeme Süreleri
Tebliğde yapılan düzenlemeye göre yapı kayıt belgesi; 31.12.2017 tarihinden evvel yapılan yapılara verilmekte olup, yapı kayıt belgesi için başvuruların tebliğin yayım tarihinden itibaren 31.10.2018 tarihine kadar yapılması, yapı kayıt belgesi bedelinin ise 31.12.2018 tarihinden evvel ödenmesi gerekmektedir.
Hangi Yapılar Faydalanabilir?
Yapı kayıt belgesi, 31 Aralık 2017 tarihinden evvel yapılmış olan ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı yapılmış kırsal ve kentsel alanlarda ki tüm yapılar için verilebilecektir. Yapının bulunduğu arsa, yapı sahibinin şahsi malı ise haricen bir uygulamaya gerek yoktur. Ancak yapının hazine yahut belediye mülkiyetine ait bir arsa üzerinde yer alması halinde yapı sahibi öncelikle yapı kayıt belgesini alacak akabinde yapı kayıt belgesini dayanak yapmak sureti ile hazine yahut belediye arsasını rayiç bedeli ile satın almak için ilgili idareye başvuruda bulunabilecektir.
Ancak yapınan 3. Bir şahsa ait özel mülk üzerinde olması halinde hiçbir şekilde yapı kayıt belgesi düzenlenemeyecektir.
Yapı Kayıt Belgesine Nasıl Başvurulabilir?
Vatandaşların kendi rızası ile müracaatı ve kendi beyanı esas alınacaktır. Başvuruyu bizzat yapabileceğiniz gibi vekâleten de yapma imkânınız bulunmaktadır. Müracaatlar e-devlet üzerinden veya bakanlığın yetkilendireceği kuruluşlara yapılacaktır.
Yapı Kayıt Belgesi Bedeli Nasıl Hesaplanacaktır?
Arsa emlak değeri ile yapı yaklaşık maliyeti üzerinden konutlarda %3 ticari kullanılan alanlarda ise %5 olacak şekilde hesaplanacaktır.
Yapı Kayıt Belgesi Alınması Halinde Kat Mülkiyeti Tesis Edilebilecek midir?
İskân alınmadığından kat mülkiyeti kurulamayan yapılarda yapı kayıt belgesi alındıktan sonra aşağıda yazılı koşullarda cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilecektir.
Yapı kayıt belgesi alındıktan sonra maliklerin tümünün muvafakat etmeleri ve varsa umumi hizmete ayrılan yerlerde denk gelen alanların terk edilmesi şartıyla, yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın, tapuda bu yapıyla ilgili cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilecektir.
Yapı Kayıt Belgesi Alınması Ne Gibi Faydalar Sağlayacaktır?
Yapı kayıt belgesi alınması, tebliğin amacında da görülebileceği gibi öncelikle bu hususta yaşanan yığılmayı ortadan kaldıracak, mağdur durumda olan vatandaş ile devlet arasında bir barışın tesis edilmesine imkân sağlayacaktır.
Ayrıca teknik olarak değerlendirme yaptığımızda binasının iskânı müsaadesi olmadığı için elektrik, su, doğalgaz bağlatmakta problem yaşayan, ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı imal edildiğinden yapıları ekonomik olarak bir değer ifade etmeyen, kredi kullanımı olanağı olmayan, taşınmazını teminat olarak her hangi bir kuruluşa ipotek edemeyen kişiler için fayda sağlayacak bir uygulama olduğu açıktır.
Bu nedenle imar barışı ile sağlanan bu imkânın bir daha ele geçmeyeceğinin farkına varılmalı ve ruhsatsız yahut ruhsata aykırı yapılarımız için muhakkak bu imkândan faydalanmamız gerekmekte olduğunu düşünüyoruz.
Son başvuru süresinin 31.10.2018 tarihi olduğunu bir kere daha belirtmekte fayda görüyoruz.