İşveren ile işçi arasında yapılan iş sözleşmesi gereği, her iki tarafında birbirlerine karşı yükümlülükleri vardır. Kanun, iş akdinin nasıl bitirilebileceğini, iş akdini sonlandırılan işçi veya işverenin hangi durumlarda haklı sayılabileceğini ve bunun gibi esasları belirlemiştir. Bununla birlikte yasa, işçiyi koruma gayesi ile iş güvencesi kuralları belirlemiş, işverenin iş akdini sonlandırmasını bazı durumlar için sınırlamıştır. 

İşveren tarafından iş akdi feshedilen fakat bu feshin geçersiz olduğunu düşünen işçinin, iş güvencesinden yararlanarak işe iadesini talep ettiği dava türüne İşe İade Davası denir. İşe iade davası, iş sözleşmesi haksız ve/veya geçersiz bir sebeple sonlandırılan işçi tarafından açılabilir. İşverenin bu davayı açma hakkı yoktur.

• İşe iade davası açabilmenin ilk koşulu, iş yerinde 30 ya da daha fazla işçi çalıştırılıyor olmasıdır.
• İşçinin işe iade davası açabilmesi için en az 6 ay aynı iş yerinde çalışıyor olması gerekmektedir. Yani iş yerinde en az 6 aydır çalışıyor iseniz işe iade davası açmaya hak kazanabilirsiniz.
• İşe iade davası koşullarından bir diğeri ise işçinin, belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olmasıdır. Belirli süre ile iş sözleşmesi yapan çalışan bir işçi işe iade davası açamaz. Burada sözleşmenin içeriğinin, çalışma ve iş şartları ile birlikte değerlendirilip sözleşmenin türünün belirlenmesi gerekmektedir.
• İşçi sadece iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilirse işe iade davası açabilir. Kendi isteği ile iş sözleşmesini fesheden işçi, işe iade davası açamaz. İşveren ile karşılıklı anlaşma yolu ile sözleşmeyi sonlandıran işçi de işe iade davası açamaz. 
• İşe iade davası açabilmek için iş sözleşmesinin geçersiz ya da haksız sebeple feshedilmiş olması gerekir. Mahkeme işe iade davası açma ölçütleri sağlanıyor ise işverenin yapmış olduğu feshin geçerli ya da haklı olup olmadığını inceleyerek karar verir. Bu duruma göre iş sözleşmesi işveren tarafından geçerli ya da haklı bir sebeple feshedilmiş ise işe iade davasının reddine karar verir.
• İşçinin işe iade davasını açmadan evvel ARABULUCU’ya başvurması ve bu süreçte tarafların uzlaşamadığının arabulucu vasıtası ile tutanağa geçirilmesi gerekir. 

Sözleşmesi geçersiz bir sebeple feshedilen işçi, fesih bildiriminin kendisine tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde yetkili ve görevli mahkemede işe iade davası açmak zorundadır.

Bilindiği üzere mevzuatımıza bazı ihtilaflar için dava açılmadan evvel arabulucuya başvurma zorunluluğu getirilmiş, arabuluculuğa başvurunun zorunlu olduğu ihtilaflarda, başvuru yapılmadan, doğrudan dava açılması halinde davanız usulden reddedilecektir. Bu nedenle iş akdinin sonlanması sonrasında öncelikle ihtilafımızı arabulucuya taşımamız, bu kurumdan istediğimiz neticeye elde edemememiz halinde ise iş mahkemesinde davamızı ikame etmemiz gerekir. 

Nitekim davanın ikame edilmesi halinde yargılama safhasında hâkimin inceleyeceği hususlar iş akdinin haklı ve/veya geçerli bir nedenle sonlandırılıp sonlandırılmadığı hususudur. 

Tahkikatın neticesinde iş akdinin haklı ve / veya geçerli bir nedene dayanmaksızın sonlandırıldığı kanaatine varılırsa işçinin işe iade talebi mahkemece kabul edilecektir. Kararın tesisi sonrasında işçinin 10 gün içerisinde işverene işe dönmek istediğini bildirmesi gerekir. İşveren mahkeme kararına uymak zorundadır. İşveren işçinin işe dönme talebine olumlu cevap vermez ise işçinin yargılama boyunca mahrum kaldığı maaşlarını ödemek mecburiyetinde olduğu gibi kıdem, ihbar ve mahkemece 4 ile 8 aylık maaş alacağına tekabül edecek işe başlatmama tazminatını da işçiye ödemek mecburiyetinde kalacaktır.